|
Het contract: balans tussen vertrouwen/gezond verstand en geven/eigen plek innemen
Een balans tussen het feminiene en masculiene principe in samenwerken
Een tijdje geleden werd ik uitgenodigd om free lance te gaan werken voor een nieuwe club. Het waren jonge mensen en de sfeer was open, positief, dynamisch. Ik had het gevoel dat deze club qua sfeer en opzet het nieuwe ondernemen uitstraalde. Maar het contract ademde geheel iets anders uit. Een contract van 25 pagina's met scherpe concurrentiebeding- en andere verregaande voorwaarden. Terwijl het om kleine bedragen ging. Dit contract was uit balans. Het was louter gericht op eigen belang en daarnaast was het veel te dik voor de zaak waar het over ging. Typisch geval van controle-denken. Ik zag af van de samenwerking.
Contractdikte is afhankelijk van de omstandigheden
Een contract is bedoeld voor verwachtingsmanagement: wie doet wat, hoe verdeel je kosten en opbrengsten en wie is waartoe bevoegd, etc. Hoe groter de geldbedragen en belangen, hoe beter het is om de zaken helder afgesproken te hebben en commitment van elkaar te hebben m.b.t. de gemaakte afspraken. Daarnaast speelt ook de relatie tussen de twee contractanten een rol. Is het een deal tussen twee ondernemers of tussen twee lijnmanagers in een grotere zaak? Een lijnmanager kan weggaan of overruled worden door zijn baas. En dan moet er dus meer op papier afgesproken zijn. Tenslotte speelt ook de (duur van de) band tussen de twee contractanten een rol. Naarmate de contractanten elkaar langer kennen en meer vertrouwen, wordt de behoefte aan detailuitwerking in de regel minder.
De basis van een contract is balans tussen gezond verstand en vertrouwen en geven en je plek innemen
In de praktijk kom je regelmatig situaties tegen, die niet door het contract gedekt worden of waarbij beide partijen de contractafspraken anders interpreteren. Het is volgens mij dan ook een illusie om te denken dat je alles door een contract kunt afdekken. Wil je dat wel, dan slaat het controle denken toe, wat de (vaak beginnende) emotionele band (de basis voor goede samenwerking) geen goed doet. Tegelijkertijd is het een feit dat geld mensen anders maakt. Dus als een zaak opeens meer of minder opbrengt c.q. kost, kunnen mensen zich opeens anders gaan gedragen. Je gezond verstand is dus geboden! Een contract is daarom een evenwicht tussen goed vertrouwen en gezond verstand. Tussen het feminiene principe van verbinding, elkaar iets gunnen en vertrouwen dat je er samen er wel uitkomt bij problemen, en het masculiene principe van rationeel en objectief naar de zaken kijken, je plek innemen en commitment afdwingen. Heb je namelijk teveel vertrouwen dan kun je te naïef worden. Het contract wordt te weinig uitgewerkt met alle kans op "gedoe". Ben je teveel gericht op verstandig zijn, dan is de kans groot dat controle-denken de overhand krijgt, het contract dik wordt en je afstand schept tussen de partners, zoals mij overkwam. De emotionele band krijgt subtiel een tik en dat heeft effect op de sfeer van de samenwerking.
Dat geldt ook als een contract eenzijdig is opgesteld, louter gericht op eigen belang verdedigen. Dat gebeurt vaak als juristen of inkopers de vrijde hand hebben bij een grote organisatie die MKB-bedrijven willen contracteren. Dan ademt het contract geen wij-gevoel en samenwerking uit. Dat wordt gevoeld, creëert verwijdering en nodigt als partner niet uit tot dienstbaarheid en voor beider zaak te gaan, maar eerder een tegenovergestelde houding.
Conclusie: Het gaat om balans tussen het feminiene en masculiene principe
Contracten zijn overeenkomsten om verwachtingen te managen en taken en geldstromen helder te krijgen. Uitgangspunt moet een balans zijn tussen enerzijds geven en je plek innemen en anderzijds tussen vertrouwen en gezond verstand. Het dient gedragen te worden door de twee ondertekenaars, zelfs al werken juristen het uit die nooit meer iets met de zaak te maken krijgen. Er is een verschil tussen fysiek de contractinhoud delegeren aan de jurist en het contract energetisch loslaten. Want dan verbreek je de verbinding, de basis voor het vertrouwen. En dat is toch essentieel om een samenwerking te doen bloeien.
Het contract is dus het resultaat van het masculiene objectieve denken en ik-gerichtheid en het feminiene vertrouwens- en verbindingsprincipe. Zowel in het opstellen als het naleven ervan. Want wanneer er problemen zijn, is het goed om terug te kunnen vallen op een contract. Maar ook hier geldt dat zodra het contract zijn eigen leven gaat leiden en alle menselijke verbinding en meelevend vermogen ter zijde worden geschoven, problemen eerder escaleren. Het is daarom ook belangrijk om af te spreken hoe je met elkaar omgaat als er onverwachte zaken gebeuren die niet in het contract staan of als beiden het contract anders interpreteren. Liefst niet voor de rechter, maar bij een mediator, daar is meer balans tussen rationeel, objectief denken en ruimte voor menselijk gevoel en verbinding.
Bart van Baarsen is business coach. Hij schrijft over spiritueel ondernemerschap en de balans tussen feminiene en masculiene principe in ondernemen en bedrijfsinrichting
|
